“Hayır” Diyebilme Bir Sanattır

Hayır demek, iletişim esnasında verilen bir cevap olsa da söylemek her zaman kolay değil. Evet ya da hayır sözcüklerinin bazen göründüğünden çok daha fazlasını ifade ettiğini söylemek gerekiyor. Olumlu bir cevap olan evet uyumluluk ve açıklık gibi olumlu değerlere sahip bir çerçevede ele alınıyor. Ancak hayır ise aykırı, tartışmacı ve kapalı gibi olumsuz çağrışımlar ile birlikte çerçeveye koyuluyor. Sağlıklı bir iletişim kurmak insanlarla olan ilişkinizi dengede tutmak adına önemli. İlişkilerinizi dengede tutmak ve sağlıklı iletişim kurmak için ise hem evet hem de hayrı dengeli şekilde kullanmamız gerekiyor.

Hayır diyebilmek ayrışan isteklerinizi, prensiplerinizi, değer ve amaçlarınızı insanlara göstermeniz konusunda önemli bir rol oynuyor. Günümüzde insanlarla iletişim kurarken yaşanılan en büyük problemin hayır demeniz gereken yerlerde bu cevabı verememek olduğunu dile getirmek gerekiyor.

Neden Kimseye Hayır Diyemiyorum?

Hayır diyebilmek ikili iletişimde çok önemli. Eğer iletişim esnasında arzu ettiğinizin haricinde bir şey söyleniyorsa bu durumu hayır demeniz normal olanı. Sizler için normal olmamasına ve arzu ettiğinizin haricinde gelişmesine rağmen hayır diyemiyorsanız bu altında yatan daha ciddi problemlerin olduğunu gösterir.

Yetişkinlik döneminde kurulan iletişim çocukluk dönemine dayanır. Çocukluk döneminden itibaren gelişen sürecin bir parçası olan iletişim herhangi bir kısmını eksik kalması ya da hatalı şekilde öğrenilmesi durumunda sağlıksız hale gelebiliyor.

Her şeyi kabul etmek zorunda olan yetişkinlerin genellikle çocukluk süreçlerinde yapılan bir hata olduğu görülüyor. Fiziksel bakım konusunda yetersiz olan çocuklar, ebeveynlerinden ihtiyacı olan bakım ve sevgiyi almak için mutlaka onları memnun etmeleri gerektiğini düşünerek büyüyor. Çocuklar ebeveynlerini memnun ettikleri takdirde sevgi ve ilginin azalmayacağını düşünüyor.

Hayır Diyememenin Sebebi Çocukluktan Geçiyor!

Çocukluk yıllarında ebeveynden gelen ilgi ve sevginin kaybedilmemesi için ebeveynlerin kurallarıyla uyumlu bir şekilde yaşamak mümkün olabilir. Ancak bu durumun belirli bir noktada giderilmesi gerekir. Bu durum giderilmediğini de yetişkinlikte sevgiyi kaybetmeye dönük bir kaygı meydana gelir. Dolayısıyla hayır diyemiyorsan anız çocukluk yaşantılarını güncel ilişkilerinize yansıtmış olduğunuzu bilmelisiniz. Kendi isteklerinden taviz vermek pahasına karşı tarafı hoşnut kılmaya çabalamak hayır diyememek anlamına gelir.

İkili iletişimde her zaman istediğiniz sözleri ve arzu ettiğiniz durumları duymanız elbette söz konusu değil. Bu durumun normal ve sağlıklı olduğunu kabullenmeniz gerekiyor. Bunun yanı sıra biriyle iletişim kurarken nasıl ki sürekli memnun edemiyorsanız karşınızdaki insanın da siz tarafından sürekli memnun edilmesi gerekmediğini de bilmeniz gerekiyor. Her şeyi kabul etmemek  tamamen insani bir davranış ve kendinize ait ahlaki değerleriniz olduğunu gösteriyor. Reddedilme ya da karşı tarafı incitme kaygısıyla kendinizi ait his ve duyguları görmezden geliyor olmanız kendinize verdiğiniz değeri azaltıyor ve çok ciddi psikolojik problemler yaratıyor.

İkili İletişimde Hayır Demekte Zorlanıyorum, Ne Yapmalıyım?

İnsanlarla iletişim halindeyken hayır cevabını vermekte zorlanıyor olmanızın sebebi onların sizlere duyduğu sevginin azalacağını düşünmeniz olabilir. Hayır cevabını vermekte zorlanan pek çok kişi durumun bu olduğunun farkında bile olmadan hayatını bu şekilde geçirir. Eğer iletişim esnasında hayır demekte zorlanıyorsanız hayır cevabının tek başına olumsuz anlamlar ifade etmeyeceğini anlamanız gerekir.

Hayır her zaman biri ile olan iletişiminize set çekmek ve onu engellemek anlamına gelmez. Hayır cevabı da tıpkı evet cevabı gibi zaman içerisinde ve gerekli olduğunda kullanılabilecek bir yanıttır. Birine hayır dediğiniz takdirde onlar da sizi sevmeyeceğini ya da verdiğiniz bu cevabın kabul edilmez olduğunu düşünmeniz gerekir.

Özgüven Kazanmak Hayır Demeyi Daha Kolay Hale Getiriyor

İletişimin öğrenildiği çocukluk yılları insan hayatının geri kalanını belirleyen çok önemli bir süreç. Elbette çocukluk sürecinden sonra yetişkinliğe giriş ve yetişkinlik sürecinde de kurduğunuz iletişimleri daha başarılı hale getirmek adına kendinize değiştirebileceğiniz pek çok farklı şey var. Ancak yetişkinler arası kurulan iletişimdeki en büyük problemin hayır demenin sizleri kötü bir insan yapacağını düşündürmesi.

Hayır deme yolları özgüvenli olmaktan geçiyor. Siz kendinize yeterince değer veriyorsanız bir başkasının size verdiği değerin düşeceğini düşünmeniz kendinizi kötü hissettirmez. Elbette herkes sevdikleri tarafından sevilmek ve kıymet görmek ister. Ancak sizi gerçekten seven ve sizinle iletişimde olmak isteyen insanların kendi değerlerinizi korumak adına hayır cevabını verdiğiniz takdirde sizi sevmeyi bırakacaklarını düşünmeniz doğru değil.

Sevdiklerinize hayır demek sanılanın aksine sizi daha çok sevilen bir yapabilir. Bu durum kulağınıza mantıksız geliyor olsa da hiç kimse kendini ait doğruları olmayan biri ile arkadaşlık ve iletişim kurmak istemez. Yeri geldiğinde hayır diyebiliyor olmanız kendinize ait ahlaki yargılarınız ve doğrularınız olduğu anlamına gelir. Konuştuğunuz kişi kim olursa olsun kendiniz için uygun değilse mutlaka cevabınız hayır olmalıdır.

Eğer uzun yıllar boyunca hiç kimseye hayır denemediyseniz bunun bir anda olmasını beklemeniz elbette mantıklı değil. Hayır demeyi öğrenmekte zorlanıyorsanız özgüveninizi kazanmak adına izleyebileceğiniz farklı yollar mevcut. Böylelikle ilişki durumunuz ne olursa olsun iletişim kurarken hayır demek sizler için çok daha kolay hale gelir.

Özgüvenli biri olmak ve kendinize dair doğrularınızın olması kırmadan sevdiklerinizi geri çevirme  konusunda sizlere yardımcı olabilir. Ancak hayır demeyi öğrenmek için ruhen düşündüğünüz ve hissettiğiniz bu gibi doğruları mutlaka pratik hayata geçirmelisiniz. Hayır demenin iletişimi her iki taraf için de eşit düzeyde kolaylaştırdığını mutlaka bilmelisiniz.

İLİŞKİ SORUNLARINDA HAYIR DİYEBİLME

Evlilik, çift, aile ve ilişki sorunlarında duyguların ifadesi önemlidir. Bu bağlamda kişinin kendi  ihtiyacını partnerine söyleyebilmesi ve kendinden istenilenlere karşılık verebilmesi ilişkinin kuvvetlenmesini sağlar. Bu konuda makalelere ulaşmak için Ankara Aile ve Çift Terapisti Anila Çelik’in makalelerini https://anilacelik.com/makalelerim/okuyabilirsiniz.