Deprem Sonrası Görülen Psikolojik Tepkiler

cemilcelik Şubat 22, 2023 Genel Konular

Deprem Sonrası Görülen Psikolojik Tepkiler son dönemlerde yaşanılan üzücü olay ile birlikte oldukça sıkça araştırılan konular arasındadır.

Ülkemizde arka arkaya gelen büyük depremler beraberinde birçok yıkıcı sonuç getirmiştir. Maddi ve manevi milyonlarca kişinin etkilendiği bu felaket aynı zamanda birçok kişiyi hem fizyolojik hem de psikolojik olarak etkilemiştir. Yıkımın her ne kadar binalarda olduğu görünen bir şey olsa da, asıl gerçeğin insan psikolojisinde meydana gelen yıkım olduğu da unutulmamalıdır. Her ne kadar maddi olarak destek sunuluyor ise de, burada manevi ve psikolojik desteğin de oldukça iyi bir şekilde sağlanması gerekmektedir. Sizlere bu yazımızda Deprem Sonrası Görülen Psikolojik Tepkiler hakkında bilgi vermeye çalışacağız.

Deprem Sonrası Görülen Psikolojik Tepkiler hem deprem bölgesinde olanlar hem de depremi uzaktan takip edenlerde sıkça görülmektedir. Büyük felaketleri gören ülkemiz bir enkazı geride bıraktığı gibi aynı zamanda tabiri caizse psikolojisi enkaza dönen birçok vatandaşımızı da geride bırakmıştır. Bu aşamada özellikle bir uzman desteği gündeme getirilmeli ve bundan faydalanılmalıdır. Deprem Sonrası Görülen Psikolojik Tepkiler şunlardır;

Korku
Endişe
Şaşkınlık
Şok
Donakalma
Keder
Suçluluk
Öfke
İçe Kapanıklılık
Konuşmama
Ani Duygu Tepkileri
Stres

Deprem Sonrası Psikolojik Sorunlar

Ani ve beklenmedik felaketler toplumlarda ve kişilerde istenmeyen duygulara ve ruhsal sorunlara neden olduğundan Deprem sonrası psikolojik sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Umulmadık bir anda tüm yaşam alanlarında oluşan kayıplar kişilerin şok ve donakalma gibi ağır psikolojik belirtilere sebep olabilmektedir. Süreçte olaya maruz kalmak, tanıdıklarının kayıplarına maruz kalan kişileri duymak ve maruz kalan kişilere yardım etmek kişileri derinden etkileyebilir.

Yıkımlar ve kayıplar ile başlangıçta şok, kabullenememe, inkar, öfke, suçluluk ile birlikte kişide kimlik, bellek, algı ve çevre ile ilgili duyumlar gibi normalde bir bütün halinde çalışan işlevlerin bütünlüğü bozulabilir. Depremin tekrar yaşanıyor gibi olması, zihinde depreme dair görüntülerin belirmesi ya da sesler duyumsanabilir. Başta uyku ve yeme içme olmak üzere birçok psikofizyolojik işlev bozuklukları görülebilir. Bu travmatik tepkilerin ilk zamanlar yoğun şekilde tekrarlanabilmesi ama zamanla azalabileceği bilindiğinden doğal iyi olma süreci beklenebilir. Olaydan sonra kişilerde belirtiler baş edemeyeceği şekilde hala devam ediyor ise mutlaka bir uzmandan destek alınması gereklidir.

Deprem Sonrası Psikoloji

Deprem bulunduğu bölgede oluşturduğu büyük yıkımın ardından insanların yaşamlarını derinden sarsabilen ve ciddi psikolojik etkilere yol açma gücüne sahip bir doğa olayıdır. Deprem sonrası yapılan yardımlar, ağırlıklı olarak yaşam kurtarılması, fiziksel yaralanmaların tedavisi olur iken kişiler en çok Psikolojik destek ihtiyacı duymaktadır. Deprem sonrası kişilerde korku, endişe, konfüzyon, keder, suçluluk, öfke gibi güçlü zihinsel ve duygusal durumlara rastlanabilmekte. Yaşananların sürekli zihinde canlanması olası olan mağdurlarda ruhsal sorunlara yol açan bu doğa olayı ile mağdurlar psikolojik desteğe ihtiyaç duymaktadır.

Hayatlarını paylaştıkları insanlarla yada geçmişteki yaşadıkları anılarla, depremin yarattığı kayba bağlı yeni gerçeklik, bilinçte bir biriyle çelişen farklı duygu durumlarını yaratır. Depremzedelerin hayatlarının kurtarılması kadar psikolojilerinin de kurtarılması gereklidir.

Deprem Sonrası Psikolojik Destek Alınmalı

İlk şokun atlatılması için kişinin kendisine ve çevresine zaman verilmeli, matemlerini tutmalarına müsaade edilmeli, yasına saygı gösterilmelidir. Yaşanan süreç oldukça zor bir deneyim olduğundan hemen eski hayatına dönülmesi beklenemez ve konuşmak istemeyen kişi buna zorlanamaz. Paylaşmak isteyen kişilerin ise her zaman yanında olunduğunu hissettirecek psikolojik destek verilmelidir. Bireylerin zaman ve sabırla zor olan bu dönemde aldıkları Uzman psikolok desteği ile yaşanan bu süreci aşacaklarına ve yaşama yeniden tutunabilmeleri için yardımcı olunmalıdır.

Deprem Sonrası Psikolojik Destek Neden Önemli?

Bu sürecin kişinin ruhsal, sosyal ve fiziksel hayatını daha da zora sokacak kadar uzun olmaması da büyük önem arz etmektedir. Bu dönemde kafaya takılan sorunları anlamlandırma, oluşabilecek kaygı, öfke, suçluluk duyguları konusunda Psikolok desteği alması ve travmayla başa çıkabilme yöntemleri uzman tarafından kişiye uygun olarak planlanmalıdır. Yaraların sarılması için zaman verilmeli birçok kişinin aynı anda yaşadığı bu büyük yıkımı kabullenebilmesi aşamasında kalınan yerden devam edilmesi psikolojik açıdan yarar sağlanabilmesi ile yaşama devam edilebileceği inancı vurgulanmalı. Uyum destek çabası hem bilişsel gelişimi hem duygusal olarak çift yönlü olmalıdır.

Deprem Sonrası Yaşanan Travmalar Nasıl Atlatılır?

Büyük yıkımlar sonucu yakınları, malları, ekonomileri, yaşam alanları açısından kayba uğramış mağdurlar için yaşanan psikolojik travmalar ile tek başına başa çıkabilmesi mümkün değildir. Deprem sonrası her kişinin verdiği reaksiyonlar bir birinden farklıdır. Ne kadar süre bu durumun baskısı altında kaldığı, yaşadığı yıkımın ne denli büyük ve önemli olduğu kişileri o denli büyük ruhsal ve zihinsel sorunlara sürükleyebilmektedir.

Önemli olan doğal afet sonrası kişilerin yeniden toparlanabilmeleri, topluma karışabilme yeteneklerini kazanabilmeleri ve daha büyük ruhsal sorunlara yol açılmadan uzman desteği ve toplumsal destekler ile yeni yaşam alanlarında yaşamın devamlılığına inandırılmalarıdır. Yeni hayatlar inşa edebilmeleri için hem ruhsal, hem fiziksel, hem ekonomi yönünden desteklenerek bu süreci atlatmalarında destekler verilmelidir.