OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) ANKARA
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) ANKARA. Bu makalemizde sizlere psikiyatrik hastalıklar arasında çok da nadir olmayan çok farklı düşünce ve davranış ritüellerinin olduğu Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)‘den bahsedeceğiz.
Obsesif Kompulsif Bozukluk yani OKB, tekrarlayan rahatsız edici düşünceler ve rahatsızlığı azaltmak için yapılan davranışlarla kendini gösteren psikiyatrik bir hastalıktır. Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişiler, kontrol edemeyecekleri düşünceler, korkular veya görüntülere takıntılıdır. Bu sadece kendiniz için değil aynı zamanda çevrenizdekiler için çok rahatsız edici olabilmektedir.
Obsesyon ve kompülsiyon, OKB’yi oluşturan iki ana kompanenttir. İstemsizce zihne gelen, yoğun gerginlik yaratan düşünce ve dürtüleri obsesyon olarak tanımlayabiliriz. Bu düşüncelerin oluşturduğu kaygı, gerilim ve devam eden davranışlar, ritüelleri veya rutinleri gerekli kılar. Kompulsiyon ise obsesyonların yarattığı gerginliği azaltmak için yapılan tekrarlayıcı davranışlardır. Kişiler kompulsiyonları yaptıklarında geçici olarak rahatlarlar. Bu rahatlama da kompulsiyon davranışının sıklığının artmasına sebep olur.
Obsesif-kompulsif bozukluğu (OKB) olan hastalar, obsesif-kompulsif düşünceleri görmezden gelmeye veya durdurmaya çalışırlar ancak bu durum önlenemez ve kaygı daha da artar. İnsanlar stresi azaltmak için zorlayıcı eylemlerde bulunmaya başlıyorlar ancak bu da kişiler için daha yıpratıcı oluyor. Takıntılı düşünce ve dürtülerden kurtulmaya çalışmak daha kötü sonuçlara yol açar.
OKB’si olan insanlar, onları rahatsız etmeye devam eden istemsiz gelen kaygı düşünceleri sebebiyle devamlı olarak endişe içindedir. OKB‘li kişiler, kapının kilitli olup olmadığını defalarca kontrol ederler veya mutfağa gidip ocağı kapatıp kapatmadığından bir türlü emin olmazlar. Ellerini saatlerce yıkadığı halde temizlenmediğini düşünebilirler. Bunlara benzer yüzlerde obsesyon ve kompulsiyon üretebilirler. Hayatlarını yaşanamaz hale getirebilirler.
OKB Kimlerde Görülür?
Obsesif kompulsif bozukluk tanımını yaptıktan sonra OKB kimlerde görülür? Bölümünü açıklayacağız. OKB özellikle eski çağlarda çok yaygın bir hastalık değildir. Ancak son yıllarda obsesif kompulsif bozukluk prevalansı artmıştır. Hastalık 1000 bireyden yaklaşık 25’ini etkiler. Hastalığın cinsiyete göre dağılımına bakıldığında, bayanların erkeklere göre obsesif kompulsif bozukluğa daha yatkın oldukları gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, erkekler genellikle daha erken yaşta hastalanırlar. Obsesif kompulsif bozukluk her yaşta meydana gelebilir, ancak genel olarak ergenlik ile 30 yaş arasında meydana gelir.
OKB Hastalığının Belirtileri
Bu hastalığın açıklamasını yaptıktan sonra bu kısımda da OKB hastalığının belirtilerini açıklayacağız. Obsesyonlar ve kompulsiyonlar farklı biçimlerde kendini gösterebilirler. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
Kirlenme bulaşma, düzenli ve simetrik olma obsesyonu, kendinize veya sevdiklerinize zarar vermekten endişelenme, sürekli bir şekilde el yıkama, aşırı temizlik takıntısı, bakteri korkusu, duş almak için sürekli bir istek, bir şeyleri sürekli kontrol etme ihtiyacı, belirli bir desene göre sayma, duaları, kelimeleri veya cümleleri dahili olarak tekrarlama gibi bir çok farklı belirtileri bulunmaktadır.
OKB Nedenleri Nelerdir?
Makalemizin girişinde OKB nedir? şeklinde makalemize başlamıştık. Bu kısımda ise OKB nedenleri nelerdir? konusunu inceleyeceğiz. OKB’nin nedenlerinde biyolojik ve çevresel faktörler rol oynar. Hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir. Hastalıkların en büyük tetikleyicisi “stres”tir. Aile, arkadaşlar veya genel faaliyetlerde yoğun stres yaşayan kişilerle OKB olasılığı artar.
Ne yazık ki, kadınların zaman zaman yaşayabilecekleri cinsel taciz olayları da OKB’nin gelişmesinde önemli bir etkendir. Bildiğiniz gibi, travmatik bir deneyim yaşayanların obsesif-kompulsif bozukluk geliştirmeleri ve çok zorlayıcı hale gelmeleri çok olasıdır. Evlilik, uzun yaşamdan uzaklaşmak, çocuk sahibi olmak, ciddi bir hastalık geçirmek, sevilen birini kaybetmek, ciddi bir ilişkiyi bitirmek ya da ciddi bir iş sorunu yaşamak da takıntıya gibi sorunlara yol açar.
Beyindeki nöronların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan nörotransmitterlerin işlerini yapabilmeleri için serotonin adı verilen bir maddeye ihtiyaçları vardır. Serotonin, insanların refahını, canlılığını ve canlılığını uyandırır. Seratonin yetersizliği olan kişi yorgun, uyuşuk ve cesareti kırılmış hisseder. Obsesif kompulsif bozukluğa da neden olan serotonin eksikliği ebeveynden çocuğa kalıtsal aktarılabilir. Serotonin eksikliği olan çocukların ise ileri yaşlarda obsesif-kompulsif bozukluk geliştirmeleri daha olasıdır.
Yukarıda bahsedilen biyolojik ve çevresel faktörlerin yanı sıra insan karakteri, doğumundan itibaren yaşadığı süreçte yaşadığı birçok olayla şekillenir. Sonuç olarak, aşırı titizlik ve mükemmeliyetçilik gibi özelliklere sahip kişilerin genel olarak OKB’ye yatkın oldukları söyleyebiliriz.
OKB Çeşitleri Nelerdir?
Okb hastalığının nedenlerinden sonra OKB çeşitleri nelerdir? Bölümüne geçeçegiz. Obsesif kompulsif bozukluğun birçok türü vardır. Bu bozukluğun, hepsi aynı bozukluğun farklı yönlerini yansıtan farklı biçimleri vardır. Bu çeşitler; Kirlenme ve temizlik, şüphe ve kontrol, cinsel saplantı, dini bağlılık, simetri ve düzen, zorla dokunma, takıntıları saymak, toplama ve saklama yükümlülüğü, uğursuz sayılar ve renkler gibi OKB çeşitleri vardır.
OKB Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bu makalemizin son bölümünde OKB tedavisi nasıl olur? sorusunu yanıtladık. Bu durumun tedavi olmaksızın kendiliğinden iyileşmesi olası değildir. Rahatsız edici düşünce ve hareketler yaşam kalitenizi olumsuz etkiliyorsa hemen bir uzmana başvurmalısınız. Obsesif-kompulsif bozukluk tedavisinde ilaç ile birlikte bilişsel-davranışçı terapiden çok fayda görürüz. Her iki tedavi ile de başarılı sonuçlar alınmaktadır.
İlaç tedavisi gören hastaların düzenli olarak belirli ilaçları etkili dozlarda almaları gerekir. İlaç tedavisi gören kişiler tedavinin olumlu etkilerini ilk 1-2 ayda görmeye başlar. Uzun süreli ilaç kullanımı, sağlığınız düzeldikten sonra bile hastalığın tekrarlamasını büyük oranda engeller. Erişkin grupta ilaç tedavisi ve psikoterapinin birlikte uygulanması öneriyoruz.
Bu makelemizde OKB nedir? konusunu ele aldık. Makalemizin size faydalı olması için obsesyon ve kompulsiyonları açıklayıp, okb’nin belirtileri, nedenleri ve yaygınlık durumu bahsettik. Daha sonra bu hastalığın tedavi sürecini açıkladık. Umarım bu makalemiz size yardımcı olur.
Ankara’da OKB ve psikiyatri tedavileri için Psikiyatrist Doç.Dr. Cemil Çelik’den randevu alabilirsiniz. Psikiyatri doktoru Ankara listelerinde Psikiyatrist ve Psikoterapist Doç. Dr. Cemil Çelik’in ismine ulaşabilirsiniz.https://www.doktortakvimi.com/cemil-celik/psikiyatri/ankara
Psikiyatri ile ilgili diğer makalelerimize linkten ulaşabilirsiniz. https://www.cemilcelik.com.tr/makaleler/